Stervensfase en terminale fase

De stervensfase is de laatste fase van het leven. Deze begint als duidelijk wordt dat je naaste binnenkort zal overlijden. Deze fase kan een paar dagen tot een week duren. De stervensfase is onderdeel van de terminale fase, een periode waarin het levenseinde dichterbij komt. Meestal duurt dit 2-3 maanden, maar het kan ook sneller of juist langer zijn. Elke stervensfase is anders.

Comfortabele zorg

In deze fase is het belangrijk dat je naaste goede zorg krijgt en zich zo comfortabel mogelijk voelt. Zorgverleners letten erop dat je naaste zo min mogelijk pijn of ongemak ervaart. Zo kunnen jullie samen rustig de laatste momenten doorbrengen. Het is fijn om mensen om je heen te hebben, zoals familie en vrienden, die je kunnen steunen.

Wensen

Als er eerder is gesproken over wat je naaste belangrijk vindt, kan dit helpen. Denk aan wensen over verzorging, wie erbij mag zijn en wat wel of niet moet gebeuren. Deze afspraken helpen jou en de zorgverleners om goede keuzes te maken.

Bij jonge mensen met dementie kunnen wensen veranderen. Dat is normaal. Het belangrijkste is dat je naaste altijd kan aangeven wat hij wil. Jij en de zorgverleners kunnen dan samen zorgen dat je naaste zich rustig en prettig voelt.

Spirituele wensen en vragen over het leven

Bij jonge mensen met dementie kunnen levensvragen extra belangrijk zijn. Een geestelijk verzorger kan met je naaste en met jou praten over wat je bezighoudt. Er zijn ook vrijwilligers die speciaal getraind zijn om jou en je naaste te ondersteunen.

Afscheid en verdriet

Bij jonge mensen met dementie kan afscheid nemen extra zwaar zijn. Jullie hadden nog heel veel plannen, je hebt wellicht jonge kinderen. Je combineert misschien zorg met werk. Je ziet je naaste langzaam veranderen en gesprekken worden moeilijker. Jullie relatie verandert ook; je bent naast partner, kind of vriend(in) ook verzorger geworden. Dit is emotioneel en verdrietig. Het kan helpen om hulp te vragen persoonlijke gesprekken, rituelen of activiteiten die helpen om afscheid te nemen. Dit kan jou en je kinderen later helpen in je rouwproces.

Probeer als het lukt, zoveel mogelijk te genieten van kleine momenten samen, zoals een glimlach, een aanraking of samen naar muziek luisteren. Neem rustig de tijd om afscheid te nemen.

Soms heeft je naaste zelf ook in de gaten dat hij gaat sterven, maar door de dementie is dat niet altijd zo. Voor jou kan dat moeilijk zijn, maar voor je naaste kan het rust geven, omdat hij minder verdriet ervaart.

Gezondheidsproblemen

In het laatste stadium van dementie kunnen er verschillende gezondheidsproblemen ontstaan. Bij mensen met dementie op jonge leeftijd zijn lichamelijke problemen vaak minder aanwezig, omdat het lichaam meestal nog sterk is. Toch kunnen er mentale klachten voorkomen, zoals onrust, angst en somberheid. Dit kan moeilijk zijn, zowel voor je naaste als voor jou als mantelzorger.

Slikproblemen en moeite met eten of drinken komen vaak voor. Hierdoor kan je naaste risico lopen op ondervoeding, uitdroging of een infectie, zoals een longontsteking. Deze klachten zijn een veelvoorkomend gevolg van dementie. Het is belangrijk om dit met zorgverleners te bespreken, zodat zij kunnen helpen om je naaste zo comfortabel mogelijk te houden.

Bij jonge mensen met dementie is het hart vaak nog sterk, waardoor het stervensproces soms langer kan duren. Dit kan emotioneel zwaar zijn voor jou en je familie. Zorg daarom dat je voldoende ondersteuning hebt van zorgverleners, familie en vrienden. Zij kunnen je helpen om deze moeilijke periode door te komen en praktische taken van je overnemen als dat nodig is.

Palliatieve sedatie

Als pijn of onrust niet meer te verlichten is, kan de arts palliatieve sedatie voorstellen. Dit is een medicijn dat je naaste helpt om geen pijn of angst meer te voelen. Het wordt alleen gegeven als:

1. De arts verwacht dat je naaste binnen twee weken zal overlijden.
2. De klachten niet op een andere manier behandeld kunnen worden.

Voor het medicijn wordt gegeven, praat de arts met je naaste (als dat nog kan) en met jou. Dit is een moment om afscheid te nemen en belangrijke dingen te zeggen. Na het medicijn kan je naaste niet meer praten of reageren. Deze momenten zijn waardevol en kunnen rust geven, zowel voor je naaste als voor jou.