Dementie op jonge leeftijd

In Nederland hebben ongeveer 14.000 tot 17.000 mensen onder de 65 jaar dementie. Dit noemen we dementie op jonge leeftijd. Het begint vaak tussen de 40 en 65 jaar. Het herkennen van de signalen kan lastig zijn, omdat de klachten anders kunnen zijn dan bij oudere mensen.

Wat is dementie op jonge leeftijd?

Bij dementie denken veel mensen aan geheugenproblemen. Maar bij jongere mensen begint het vaak anders. De eerste tekenen zijn vaak veranderingen in gedrag, emoties of communicatie. Dit kan leiden tot onbegrip, onzekerheid en soms zelfs spanningen in relaties.

Het duurt gemiddeld vier jaar voordat een juiste diagnose wordt gesteld. Dat komt doordat de klachten vaak lijken op andere dingen, zoals stress, depressie of relatieproblemen. Daarom is het belangrijk om hulp te zoeken als je merkt dat er iets niet klopt.

Signalen van dementie op jonge leeftijd

De eerste signalen van dementie bij jonge mensen worden vaak niet meteen herkend. Mantelzorgers,  andere naasten of collega’s merken vaak als eerste dat er iets aan de hand is. Dit zijn enkele veelvoorkomende signalen:

Op het werk:

• Werkzaamheden gaan moeizamer of lukken helemaal niet meer.
• Plannen en organiseren wordt lastig.

In het huishouden:

• Gewone taken, zoals boodschappen doen of koken, worden moeilijker.
• Er ontstaan problemen met overzicht houden.

Gedrag en taal:

• Iemand gedraagt zich anders dan normaal. Bijvoorbeeld: veel drukker, stiller, of sneller geïrriteerd.
• Praten gaat anders. Je merkt dat iemand moeite heeft met woorden vinden of eenvoudiger taal gebruikt.

Voorbeelden van veranderingen

Als mantelzorger kun je bepaalde veranderingen bij je naaste opmerken. Misschien herken je deze dingen:

• Gedragsveranderingen: Je naaste gedraagt zich anders dan voorheen. Bijvoorbeeld: minder zelfverzekerd, afhankelijker of juist veel impulsiever.
• Problemen met informatie: Nieuwe dingen leren of onthouden lukt niet goed meer.
• Moeite met apparaten: Het bedienen van een telefoon of televisie wordt ingewikkelder.
• Drukte en prikkels: Drukke situaties worden snel te veel.
• Veranderingen in de rol: Thuis of op het werk neemt je naaste een andere rol aan. Dit kan onzekerheid of frustratie veroorzaken.

Wat kun je als naaste doen?

Merk je dat er iets niet klopt bij je partner, ouder, vriend(in) of ander familielid? Dan kun je deze stappen nemen:

• Praat erover: Bespreek je zorgen met je naaste. Probeer rustig uit te leggen wat je merkt.
• Zoek hulp: Adviseer je naaste om een afspraak te maken bij de huisarts. Dit is de eerste stap naar duidelijkheid.
• Ondersteuning zoeken: Je staat er niet alleen voor. Zoek contact met een mantelzorgorganisatie of een lotgenotengroep voor mensen met dementie op jonge leeftijd.

Hoe eerder je hulp inschakelt, hoe beter. Zo kunnen jullie samen de juiste begeleiding krijgen en leren omgaan met de veranderingen.